Kotłownia z pompą ciepła – jakie warunki musi spełnić?
Pomieszczenie, w którym umieszcza się źródło ciepła, z reguły nazywamy kotłownią, chociaż w wielu domach coraz częściej zamiast kotła instaluje się tam pompę ciepła. Przyzwyczailiśmy się do nazwy „kotłownia” i nadal tak mówimy o miejscu, w którym znajduje się źródło ciepła, niezależnie od jego rodzaju. Wybór sposobu ogrzewania nie tylko decyduje o komforcie i kosztach użytkowania domu, ale także determinuje miejsce i warunki zainstalowania urządzenia. Jakie są wymagania dla kotłowni z pompą ciepła? Czy decydując się za zakup pompy, musimy uwzględnić specjalne pomieszczenie do jej instalacji? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w naszym artykule.
Z tekstu dowiesz się:
- czy konstrukcja urządzenia ma wpływ na kotłownię,
- jakie wymiary powinna mieć kotłownia,
- jakie wymagania musi spełnić kotłownia.
Z definicji, kotłownia to pomieszczenie, w którym znajduje się kocioł grzewczy. Nazwa ta pochodzi jeszcze z czasów, kiedy budynek ogrzewany był jedynym urządzeniem – kotłem, najczęściej na węgiel lub drewno. Właściwa nazwa pomieszczenia na kotłownię z pompą ciepła to maszynownia, czyli pomieszczenie w której znajduje się maszyna, taka jak pompa ciepła. Klasyczny kocioł grzewczy ma inną konstrukcję i parametry pracy niż pompa ciepła typu powietrze-woda jak np. GeniaAir Split. Dlatego przy projektowaniu pomieszczenia lub miejsca, w którym będzie umieszczona, należy zwrócić uwagę na zupełnie inne aspekty.
Czy pomieszczenie na pompę ciepła może zależeć od konstrukcji urządzenia?
Wyróżniamy dwa typy pomp ciepła powietrze-woda, które mają wpływ na wyposażenie kotłowni:
- pompy typu split,
- pompy typu monoblok.
Pompa typu split, składa się z jednostki zewnętrznej i wewnętrznej, połączonych rurami z czynnikiem chłodniczym. Zazwyczaj nie ma kłopotu ze wskazaniem miejsca dla jednostki wewnętrznej w budynku. Jak sama nazwa wskazuje, jednostka znajduje się wewnątrz budynku, najczęściej w pomieszczeniu specjalnie do tego przeznaczonym – czyli kotłowni na pompę ciepła, która może pełnić również funkcję pralni, suszarni czy też pomieszczenia gospodarczego. Należy wybrać suche pomieszczenie, które jest całkowicie zabezpieczone przed mrozem. Dopuszczalna temperatura otoczenia nie powinna być za wysoka ani za niska (w granicach 7℃-25℃). Planując miejsce montażu jednostki zewnętrznej należy przede wszystkim uwzględnić określone przez producenta minimalne odległości urządzenia np. od ścian czy innych elementów stałych. Gdy odległość między jednostkami jest znaczna, konieczne jest dopełnienie układu czynnikiem chłodniczym w ilości, jaką wskazuje producent. Należy także pamiętać o dopuszczalnej różnicy wysokości pomiędzy jednostką wewnętrzną a zewnętrzną.
W przypadku pomp typu monoblok, wszystkie podzespoły są zintegrowane w jednostce przeznaczonej do instalacji na zewnątrz budynku. Podczas montażu urządzenia nie ma potrzeby ingerowania w układ wypełniony czynnikiem chłodniczym. Monobloki mają funkcję zapobiegającą zamarzaniu wody, jednak w przypadku długotrwałych przerw w dostawie energii elektrycznej istnieje ryzyko zamarznięcia – zaleca się zastosowaniu płynów o niskiej temperaturze krzepnięcia, jak np. roztwór glikolu propylenowego lub zabezpieczenie rurociągu prowadzonego do kotłowni przez montaż termostatycznych zaworów spustowych.
Wymiary kotłowni pompy ciepła
Najpopularniejsze modele, czyli kompaktowe pompy ciepła ze zintegrowanym w obudowie zasobnikiem ciepłej wody użytkowej, zajmują minimalną powierzchnię, zwykle nie większą niż 1 m2. Natomiast wymagana wysokość pomieszczenia powinna wtedy wynosić min. 2-2,5 m, w zależności od wymiarów podanych przez producenta. W innym przypadku lepiej postawić na pompę ciepła z osobnym zasobnikiem. Przed instalacją należy upewnić się czy podłoga jest równa i ma odpowiednią nośność do utrzymania ciężaru produktu wraz z wypełnionym zasobnikiem c.w.u. Podczas wyboru miejsca należy uwzględnić, że pompa ciepła podczas eksploatacji może przenosić niewielkie drgania na podłogę lub na ściany w pobliżu.
Czy wymagania dla kotłowni z pompą ciepła obejmują jej kubaturę? Jedyny wzór, jaki stosowany jest do określenia wymaganej kubatury kotłowni z pompą ciepła, uwzględnia rodzaj i ilość zastosowanego czynnika chłodniczego. To wymaganie nie dotyczy monoblokowych pomp ciepła, ponieważ czynnik chłodniczy nie jest wewnątrz budynku.
Przed instalacją pompy ciepła np. typu split należy upewnić się, że pomieszczenie ma wymaganą minimalną kubaturę. Przykład obliczenia minimalnej kubatury dla pompy ciepła GeniaAir Split marki Saunier Duval:
| Pompa ciepła | Ilość napełnienia czynnikia chłodniczego R 410 A | Minimalne pomieszczenie ustawienia |
|---|---|---|
| HA 5-5 STB | 1,5 kg | 3,41 m3 |
| Minimalne pomieszczenie ustawienia (m³) = ilość napełnienia czynnika chłodniczego (kg) / praktyczną wartość graniczną (kg/m³) dla R 410 A wynosi 0,44 kg/m³ | ||
Projekt kotłowni z pompą ciepła – jakie wymagania musi spełnić pomieszczenie?
Jeśli chodzi o wymagania dla pomieszczenia z pompą ciepła, to istnieją pewne warunki, które należy spełnić, aby zapewnić prawidłową i bezpieczną pracę urządzenia. Przede wszystkim jest to wentylacja kotłowni z pompą ciepła, co zapewni odpowiedni przepływ powietrza i pozwoli uniknąć nagromadzenia się wilgoci. Źródło ciepła tego typu może być zainstalowane niemal w dowolnym pomieszczeniu znajdującym się w budynku.
Co jeszcze należy uwzględnić? Wymiary urządzenia i współpracującej z nią instalacji, a także komfortowy dostęp do głównych podzespołów. Najlepszym miejscem dla jednostki wewnętrznej będzie takie, z którego użytkownik będzie miał dostęp do automatyki, umożliwiający dokonywanie zmian w ustawieniach i odczytywanie parametrów pracy urządzenia.
Pompa ciepła może być zainstalowana praktycznie w dowolnym pomieszczeniu, z wyjątkiem tych przeznaczonych na stały pobyt ludzi, czyli takich, w których spędzamy więcej niż 4 godziny w ciągu doby (np. salon, sypialnia). Pompa ciepła nie ma paleniska, więc nie narzuca takich wymagań przeciwpożarowych czy wymagań odnośnie do wentylacji, jak np. kotły gazowe. Nie ma również potrzeby odprowadzania spalin, więc nie ma wymogu budowy komina (co wpływa na zmniejszenie kosztu budowy domu).
Pompy ciepła typu powietrze-woda powinno umieszczać się możliwie daleko od sypialni i miejsc wypoczynku. Ze względu na dużą ilość zimnego powietrza, która przepływa przez instalację, nie należy ich ustawiać w miejscach o dużej wilgotności. Zalecana wilgotność względna powietrza w pomieszczeniu powinna zawierać się w zakresie 40-70 %.
Już wiesz, że montując pompę ciepła, wymiary pomieszczenia oraz jego umiejscowienie są tak naprawdę jednymi z najbardziej istotnych aspektów. Jest to inwestycja, która może ograniczyć koszty budowy domu, a jednocześnie z całą pewnością przyczynia się do utrzymania dobrej jakości powietrza w okolicy – w przeciwieństwie do starszych modeli kotłów. Warto zdecydować się na pompę ciepła – zużycie prądu, brak emisji spalin, łatwość w instalacji – to z pewnością przemawia na jej korzyść.
Przeczytaj: Pompa ciepła do podłogówki – dlaczego to dobre połączenie?